გამოცემები

პუბლიკაცია იმ მეთოდოლოგიაზე მოგითხრობთ, რომელსაც NIMD-ის პოლიტიკური პარტიების მხარდაჭერის პროგრამა იყენებს პოლიტკური პარტიების სტრატეგიული დაგეგმვის პროცესში.

NIMD-ის პოლიტიკური პარტიების მხარდაჭერის პროგრამა ხელს უწყობს პოლიტიკური პარტიების ორგანიზაციული ანალიზის, ინსტიტუციონალური და ფართოდ მიღებული ორგანიზაციული განვითარების გეგმის ფორმირებას. პროექტის ფარგლებში, NIMD ეხმარება პოლიტიკურ პარტიებს, ტრენინგების, სემინარების, კვლევებისა და კონსულტაციების ორგანიზებით. ასევე შიდა პარტიული დიალოგის, საერთაშორისო ექსპერტიზის გაზიარებისა და ორგანიზაციული განვითარების გეგმის შემუშავებაში. NIMD-ისა და პოლიტიკური პარტიების წარმომადგენლები თანამშრომლობენ შიდა პარტიული დიალოგის განვითარების კუთხით, ასევე პარტიის სამომავლო გეგმების, მისიის, ორგანიზაციული სიძლიერის, სისუსტეების, შესაძლებლობებისა და საფრთხეების საკითხებზე.

პარტიების ინსტიტუციონალური განვითარების მხარდაჭერით, NIMD-ი ხელს შეუწყობს ძლიერი, მდგრადი პოლიტიკური ინსტიტუტების შექმნას, რაც მრავალპარტიული დემოკრატიის საწინდარია.

მოცემული პუბლიკაცია წარმოადგენს დემოკრატიის განათლების პროგრამის შესახებ სპეციალურად მომზადებულ საინფორმაციო ბროშურას. მასში განმარტებულია დემოკრატიის სკოლების ფუნქციონირების ამოცანები, მუშაობის მეთოდოლოგია და მოცემულია ინფორმაცია ძირითადი სასწავლო მოდულების შესახებ. ასევე, საუბარია იმ უნიკალურ შესაძლებლობებზე, რასაც ნიმდი დემოკრატიის სკოლის მსმენელებსა და კურსდამთავრებულებს სასწავლო პროცესის პარალელურად სთავაზობს.

დემოკრატიის სკოლის პილოტური პროექტი თელავში 2011 წლის შემოდგომაზე დაიწყო. ხუთთვიანი პროექტის დასრულებისა და მისი შეჯამების შემდეგ, NIMD გააფართოვა პროგრამის გეოგრაფია და ახლა უკვე საქართველოს ოთხ ქალაქში ფუნქციონირებს დემოკრატიის სკოლები: ბათუმი, ქუთაისი, გორი და თელავი.

NIMD ეყრდნობა სხვადასხვა ქვეყნებში დაგროვილ გამოცდილებას დემოკრატიის განათლების სფეროში და ადგილობრივი ექსპერტების ცოდნას, აქტიური მოქალაქეებისათვის ეფექტური საგანმანათლებლო პლატფორმის შესაქმნელად. პროგრამის მონაწილეები დაეუფლებიან დემოკრატიის ძირითად კონცეფციებს, გაიღრმავებენ ანალიტიკურ შესაძლებლობებს და დაეუფლებიან პრაქტიკულ უნარებს, საკუთარი იდეების რეალობაში განსახორციელებლად.

პუბლიკაციაში განხილულია საქართველოს პოლიტიკური პარტიების მიერ პოლიტიკის ფორმირების პროცესი და ტრადიციები. ასევე, საუბარია იმ შესაძლებლობებსა და რესურსებზე, რომლებიც საქართველოში მოქმედ არასამთავრობო და კვლევით ინსტიტუტებში არსებობს და შეიძლება გამოყენებულ იქნას პარტიების განვითარებისათვის. ამ კვლევის ჩატარებით NIMD შეეცადა დაინტერესებული მკითხველისათვის ეჩვენებინა ის ნორმები და პროცესები, რომელთა მიხედვითაც საქართველოს პოლიტიკური პარტიები პოლიტიკის ფორმირებას ახდენენ.

ეს კვლევა პოლიტიკის ფორმირების რამდენიმე განზომილებას აფასებს: უპირველეს ყოვლისა, ჩვენ გვაინტერესებდა პოლიტიკის შექმნის შიდაპარტიული პროცესები და ის, თუ რამდენად ინსტიტუციონალიზებული, დემოკრატიული და ეფექტიანია ისინი და თუ ეს ასე არაა, რა წინააღმდეგობები უშლის ხელს. ეს პუბლიკაცია, ასევე, მიმოიხილავს იმ შესაძლებლობებს, რომლებიც ქართულ არასამთავრობო, კვლევით ორგანიზაციებში არსებობს რათა დაეხმაროს პარტიებს პოლიტიკის ფორმირებაში; აქვე, ყურადღება ეთმობა იმ მეთოდებსა და რესურსებზე საუბარს, რომელთაც ქართული პოლიტიკური თუ სამოქალაქო სექტორი საზოგადოებასთან კომუნიკაციისათვის იყენებს; საერთაშორისო დახმარებისა და თანამშრომლობის იმ შესაძლებლობებს, რომლებიც მიმართულია პარტიათა განვითარების ამ კომპონენტზე.

მოცემული პუბლიკაცია აერთიანებს 2011 წლის საპარლამენტო არჩევნების წინ ორგანიზაციის მიერ შექმნილ პოლიტიკური პროგრამების მრავალპარტიულ ვებ-გვერდზე www.partiebi.ge განთავსებული, 5 პოლიტიკური პარტიის პასუხებს 21 აქტუალურ შეკითხვაზე. ვებ-გვერდი პროექტის “დემოკრატიული ინსტიტუტების გაძლიერება საქართველოში” ფარგლებში შეიქმნა და მისი თავარი ამოცანა გახლავთ ხელი შეუწყოს საზოგადოებისათვის მნიშვნელოვან საკითხებზე ინფორმირებულ, ხარისხიან პოლიტიკურ დისკუსიას. იმისათვის, რათა ერთი მხრივ, წაგვეხალისებინა კონკრეტული პოლიტიკური გეგმების ფორმირება პოლიტიკურ პარტიებში და მეორე მხრივ, არჩევნებში მონაწილე პარტიათა ხედვები საზოგადოებისათვის მოსახერხებელი ფორმით მიგვეწოდებინა, ჩვენ საქართველოს პოლიტიკურ პარტიებს შევთავაზეთ მოკლე, ლაკონური პასუხები გაეცათ ჩვენი აზრით აქტუალურ და მნიშვნელოვან 21 საკითხთან მიმართებაში. თითოეულ პარტიას თითოეულ კითხვაზე თანაბარი მოცულობის – მაქსიმუმ 250 სიტყვიანი პასუხის გაცემა შეეძლო.
მოცემულ პუბლიკაციაში მკითხველს შეუძლია ქართულ ენაზე გაეცნოს ცალკეული პოლიტიკური გაერთიანების 2011 წლის საპარლამენტო არჩევნების წინ დაფიქსირებულ პოლიტიკურ ხედვებს 21 აქტუალურ თემაზე.

წინამდებარე პუბლიკაციაში, რომელიც NIMD-ისა და საერთაშორისო IDEA-ს მიერ ერთობლივად შეიქმნა, ორი ორგანიზაციის პროგრამულ ქვეყნებში მისი სამომავლო გამოყენების მიზნით, შეჯამებულია საქართველოში NIMD-ის მიერ პარტიული განვითარების მიმართულებით გაწეული სამუშაოს გამოცდილებები.

„სტრატეგიული დაგეგმვა პოლიტიკური პარტიებისათვის: პრაქტიკული სახელმძღვანელო“ მსოფლიოში სხვადასხვა პოლიტიკურ პარტიას შეუძლია გამოიყენოს, რათა გაზარდოს მოქალაქეების მათდამი ნდობა და ინტერესი. წინამდებარე მეთოდოლოგიით, რომელიც წარმატებით გამოიცადა საქართველოსა და მოზამბიკში, NIMD იმედოვნებს, რომ პოლიტიკურ პარტიებს აღმოაჩნდებათ საკმარისი რესურსი, რათა გაიუმჯობესონ საჯარო პოზიცია და გაზარდონ საარჩევნო წარმატების შანსები. ეს პუბლიკაცია სახელმძღვანელოა პოლიტიკური პარტიებისათვის მხარდაჭერი ორგანიზაციებისთვისაც, რათა პოლიტიკურ პარტიებს სტრატეგიული დაგეგმვის პროცესის შექმნასა და განხორციელებაში დაეხმარნონ. პუბლიკაცია მოიცავს სტრატეგიული დაგემვის სახელმძღვანელო პრინციპებს, რომელიც მიმართულია პარტიების ორგანიზაციული შესაძლებლობების სისტემატიური გაძლიერებისაკენ.

პუბლიკაცია, რომელიც 2012 წლის 10–12 ივლისს, ტანზანიაში გამართული კონფერენციის „პოლიტიკურ პარტიათა დაფინანსების სამართლებრივი ჩარჩო,“ საკვანძო საკითხებისა და დასკვნების შეჯამებას წარმოადგენს, ნიდერლანდების მრავალპარტიული დემოკრატიის ისნტიტუტის (NIMD), საერთაშორისო ინსტიტუტი დემოკრატიისა და საარჩევნო მხარდაჭერისათვის (International IDEA) და ტანზანიის დემოკრატიული ცენტრის (TCD) ერთობლივი თანამშრომლობით გამოიცა.

კონფერენციის მონაწილე საერთაშორისო ორგანიზაციებმა და პოლიტიკურმა პარტიებმა განიხილეს პოლიტიკური დაფინანსების საკითხი და იმსჯელეს იმ პრობლემებზე, რასაც ამ მხრივ ბევრი დემოკრატიული სახელმწიფო ხვდება. კონფერენციაში მონაწილე სხვადასხვა ქვეყნის წარმომადგენლებმა ერთმანეთს გაუზიარეს პოლიტიკური პარტიების დაფინანსების საკითხის ირგვლივ დაგროვილი გამოცდილება, განიხილეს პოლიტიკური დაფინანსების სხვადასხვა მოდელები და იმსჯელეს პარტიების დაფინანსების საკითხის რეგულირების, შესაბამისი კანონმდებლობის ჩამოყალიბებისა და მისი იმპლემენტაციის გზებზე. პუბლიკაციაში განხილულია ბურუნდის, მალავის, უგანდას, განას, მოზამბიკისა და ტანზანიის მაგალითები.

პუბლიკაცია ხელმისაწვდომია მხოლოდ ინგლისურ ენაზე

მოცემული სახელმძღვანელო ხაზს უსვამს დემოკრატიზაციის პროცესში პოლიტიკურ პარტიებს შორის დიალოგის მნიშვნელობას. სახელმძღვანელო სამ შინაარსობრივ ნაწილად არის დაყოფილი და თან ახლავს კონკრეტული ქეისების განხილვა.
პირველი ნაწილი ყურადღებას ამახვილებს მრავალპარტიული დიალოგის მიზნებსა და უპირატესობებზე – როგორ შეუძლია ამ ფორმატს ”აიძულოს” პოლიტიკოსები მეორე პლანზე გადაწიონ  მოკლე ვადიანი საარჩევნო მიზნები ან პირადი ინტერესები და წაახალისოს პარტიები მიაღწიონ კონსესუსს საერთო ეროვნული მნიშვენლობის საკითხებზე. მსჯელობა დამყარებულია სხვადასხვა ქვეყნის მაგალითებით და ყურადღებას უთმობს ისეთი მნიშვნელოვანი მეთოდოლოგიური საკითხების განხილვას, როგორიცაა პარტიებს შორის ნდობის ჩამოყალიბების პროცესი, მრავალპარტიული დიალოგის ორგანიზება, დღის წესრიგის შემუშავება და სხვები. მეორე ნაწილში აქცენტი გაკეთებულია ფასილიტატორის ქცევაზე – როგორ უნდა უზრუნველყოს ფასილიტატორმა დიალოგის დინამიურად და ნაყოფიერად წარმართვა. გამოცემის მესამე ნაწილი დიალოგის ინკლუზიურობის მნიშვნელობას უსვამს ხაზს. სახელმძღვანელოს ბოლო, დასკვნით ნაწილში, რამდენიმე ქვეყნის მაგალითზე ავტორები აჩვენებენ პოლიტიკურ პარტიათა შორის დიალოგის თავისებურებებს.

პუბლიკაციის ტექსტი ხელმისაწვდომია მხოლოდ ინგლისურ ენაზე.

„ნიდერლანდების მრავალპარტიული დემოკრატიის ინსტიტუტი“ წარმოგიდგენთ საკონსტიტუციო რეფორმის ირგვლივ ხარნგრძლივი მუშაობის პირველ შედეგს, რომელიც თანამონაწილეობაზე, გაზიარებასა და კონსენსუსზე დაფუძნებული საკონსტიტუციო რეფორმის მხარდაჭერისკენაა მიმართული. წინამდებარე გამოცემა წარმოადგენს კვლევის შედეგების ანგარიშს, რომელიც ასახავს საზოგადოების აზრს საკონსტიტუციო რეფორმაზე, მათ მოლოდინებს რეფორმირების პროცესზე და პრეფერენციებს ძირითად საკონსიტუტუციო პრინციპებზე. კვლევა 2009 წლის ოქტომბერში, NIMD-ის დაკვეთით CRRC-ის მიერ განახორციელდა.

კვლევის შედეგები მიმდინარე საკონსტიტუციო რეფორმის პროცესში საზოგადოების ნაკლებ ჩართულობაზე მიუთითებს. რესპონდენტთა ნახევარმა არ იცის, რატომ დაფუძნდა საკონსტიტუციო კომისია. დიდი სამუშაოა გასაწევი საზოგადოების ამ პროცესში ჩასართავად, რათა შეთავაზებული რეფორმა საყოველთაოდ მიღებული და შედეგიანი აღმოჩნდეს. შედეგებმა ასევე აჩვენა, რომ ახალმა კონსიტიტუციამ უნდა შეძლოს საზოგადოების ნდობის აღდგენა სასამრთლოსადმი. რა სისტემაც არ უნდა შექმნას კომისიამ, ძლიერი და დამოუკიდებელი სასამართლოს არსებობა გადამწყვეტია, რათა საკანონმდებლო და აღმასრულებელი ხელისუფლების ანგარიშვალდებულება უზრუნველყოფილი იყოს. საკონსტიტუციო რეფორმის მიმდინარე პროცესი საფუძველს უქმნის მეტად სტაბილურ, მდგრად და დაბალანსებულ სისტემას, მაგრამ მისი წარმატებულად დანერგვა მხოლოდ საზოგადოების ცნობიერების ამაღლების და ღია დისკუსიებში მათი ჩართვის მეშვეობითააა შესაძლებელი.